Κατασκευαστική κοινοπραξία

Οι διατάξεις περί κατασκευαστικής κοινοπραξίας αρχικά προβλέπονταν στα άρθρα 66 και 67 του ν. 3669/2008. Οι – καταργηθείσες από την ημερομηνία ψήφισης του Ν. 4412/2016 - διατάξεις ως προς την κατασκευαστική κοινοπραξία επανέρχονται στο άρθρο 165 του ν. 4412/2016 (Α΄ 147) – με την τροποποίηση αυτού με το Άρθρο  81 του Ν. 4782/2021 – ως παρ. 4 και 5.

Στην παρ. 4 του εν λόγω Άρθρου αναλύονται διεξοδικά οι όροι, σύμφωνα με τους οποίους η σύσταση κοινοπραξίας μεταξύ εργοληπτικών επιχειρήσεων, για την κατασκευή έργου, το οποίο έχει αναλάβει μία ή περισσότερες από τις επιχειρήσεις αυτές (κατασκευαστική κοινοπραξία) είναι επιτρεπτή.  Συγκεκριμένα, (περ. α) όλα τα μέλη της κατασκευαστικής κοινοπραξίας οφείλουν πληρούν τα κριτήρια των άρθρων 73 έως 76, β) το συμφωνητικό σύστασης της κοινοπραξίας γνωστοποιείται στην Προϊσταμένη Αρχή του έργου. Τέλος (περ. γ) τίθεται περιορισμός και ως προς το όριο του προϋπολογισμού των Έργων.

Επιπρόσθετα, η παράλειψη της υποχρέωσης γνωστοποίησης επιφέρει ακυρότητα της συμφωνίας. Η Προϊσταμένη Αρχή μπορεί να μην εγκρίνει τη σύσταση της κοινοπραξίας, με απόφαση που λαμβάνεται μέσα σε αποκλειστική προθεσμία δύο (2) μηνών από την ανωτέρω γνωστοποίηση. Η άπρακτη πάροδος της ανωτέρω  προθεσμίας τεκμαίρεται ως απόρριψη της σύστασης κατασκευαστικής κοινοπραξίας.

Τροποποίηση ως προς τα όρια του ποσοστού συμμετοχής στην κατασκευαστική Κ/Ξ

Τα νέα όρια τα οποία οφείλουν να διατηρούν οι οικονομικοί φορείς κατά τη συμμετοχή τους στο κοινοπρακτική Κ/Ξ τίθενται στην παρ. 5. Έτσι, ο ανάδοχος πρέπει να διατηρεί συνολικό ποσοστό συμμετοχής στην κατασκευαστική κοινοπραξία τουλάχιστον πενήντα τοις εκατό (50%). Αν ο ανάδοχος είναι κοινοπραξία, πρέπει επιπλέον κάθε επιχείρηση της κοινοπραξίας να διατηρεί ελάχιστο ποσοστό συμμετοχής δεκαπέντε τοις εκατό (15%), εκτός αν η συμμετοχή της στην αρχική κοινοπραξία ανέρχεται σε ποσοστό μικρότερο του δεκαπέντε τοις εκατό (15%), οπότε αυτό ισχύει ως ελάχιστο ποσοστό και στην κατασκευαστική κοινοπραξία. Κάθε άλλη νέα επιχείρηση που μετέχει στην κατασκευαστική κοινοπραξία πρέπει να έχει ελάχιστο ποσοστό συμμετοχής δεκαπέντε τοις εκατό (15%). Τα νέα μέλη της κατασκευαστικής κοινοπραξίας, πέραν του αναδόχου, δεν επιτρέπεται να είναι κοινοπραξίες.
Στην παρ. 6 αναφέρεται σύμφωνα με την πάγια Νομολογία (σχετικά 1809/2017 ΣτΕ κλπ.) ότι τα μέλη της κοινοπραξίας ευθύνονται εις ολόκληρον έναντι της αναθέτουσας αρχής, για το σύνολο του έργου.

Η Γνώμη Α45 ΕΑΑΔΗΣΥ

Στο σημείο αυτό αξίζει να αναφερθεί η διατύπωση επιφυλάξεων από την ΕΑΑΔΗΣΥ, όπως έχει αποτυπωθεί στο κείμενο της Γνώμης Α45 (14.12.2020), εκφράζει σοβαρές επιφυλάξεις όπου σε σχέση με το περιεχόμενο της εν λόγω ρύθμισης, η οποία μπορεί να προκαλέσει ερμηνευτικά ζητήματα σε σχέση με :

• α’) την συμβατότητά τους με τις διατάξεις του άρθρου 132, οι οποίες αποτελούν διατάξεις ενωσιακής προέλευσης και συγκεκριμένα με την πιθανή θεώρηση αυτών ως ουσιώδη τροποποίηση της αρχικής σύμβασης (ιδίως εάν δεν συσχετιστεί με τις προϋποθέσεις που τίθενται στην υποπ. αα της περ. δ της παρ. 1 του άρθρου 132) και
• β’) σε σχέση με επέλευση πιθανού σοβαρού κινδύνου συσχέτισης των σχετικών διατάξεων με την έμμεση δημιουργία και ανάπτυξη καταστάσεων συμπαιγνίας, μεταξύ των συμμετεχόντων, κατά τις διαδικασίες ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων.»