3η Εβδομάδα Ιανουαρίου 2025

Απάντηση σε ερώτημα συνδρομητή

ΘΕΜΑ : ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΗ ΠΡΟΣ ΥΠΟΨΗΦΙΟ

Ερώτηση :

Σε διαγωνισμό, του οποίου την δεδομένη στιγμή εξελίσσεται η διαδικασία,  ζητήθηκαν από υποψήφιο συμμετέχοντα οι διευκρινίσεις που αναφέρονται στο συνημμένο έγγραφο.

Το ερώτημα μου αφορά αποκλειστικά την Τρίτη διευκρίνιση σχετικά με την επάρκεια – ικανότητα των συμμετεχόντων.

Εμείς, ως υπηρεσία δε θέσαμε κανένα όρο τεχνικοοικονομικής επάρκειας  καθώς θεωρούμε ότι κάθε εταιρεία που  έχει την ικανότητα  να αναλάβει το έργο, όπως  περιγράφεται και προδιαγράφεται στα τεύχη, μπορεί να συμμετάσχει.

Θα πρέπει να απαντηθεί κάπως διαφορετικά η ερώτηση του??

Απάντηση:

Η διακήρυξη του διαγωνισμού, ως κανονιστική πράξη, δεσμεύει με τους όρους της, τόσο τους τρίτους προς τους οποίους απευθύνεται, όσο και το ίδιο το νομικό πρόσωπο που προκηρύσσει το σχετικό διαγωνισμό το οποίο υποχρεούται μέχρι τέλους της διαδικασίας του διαγωνισμού να εφαρμόζει τα όσα ορίζονται σε αυτή.

Διασφάλιση τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας για εκτέλεση Έργων

Με σκοπό την επίτευξη της ορθής εκτέλεσης της σύμβασης οι αναθέτουσες αρχές μπορούν να επιβάλλουν απαιτήσεις που να διασφαλίζουν ότι οι οικονομικοί φορείς διαθέτουν την αναγκαία τεχνική και επαγγελματική ικανότητα. Όλες οι απαιτήσεις πρέπει να σχετίζονται και να είναι ανάλογες με το αντικείμενο της σύμβασης. Οι εν λόγω απαιτήσεις καταρχάς καθορίζονται περιγραφικά στο παρόν σημείο, χωρίς παραπομπή σε τάξεις/πτυχία του ΜΕΕΠ ή βαθμίδες/κατηγορίες του ΜΕΚ.

Οι αναθέτουσες αρχές μπορούν να επιβάλλουν απαιτήσεις που να διασφαλίζουν ότι οι οικονομικοί φορείς διαθέτουν την αναγκαία οικονομική και χρηματοδοτική ικανότητα για την εκτέλεση της σύμβασης. Όλες οι απαιτήσεις πρέπει να σχετίζονται και να είναι ανάλογες με το αντικείμενο της σύμβασης. Οι εν λόγω απαιτήσεις καθορίζονται περιγραφικά στο παρόν σημείο, χωρίς παραπομπή σε τάξεις/πτυχία του ΜΕΕΠ.

Σε κάθε περίπτωση και μέχρι την κατάργηση των άρθρων 80 έως 110 του ν. 3669/2008 και την έναρξη ισχύος του π.δ. του άρθρου 118 παρ. 20 του ν. 4472/2017, επισημαίνεται ότι, εφόσον η αναθέτουσα αρχή επιλέξει την παραπομπή σε τάξεις/πτυχία του ΜΕΕΠ ως προς τον καθορισμό των απαιτήσεων για τις εγγεγραμμένες στο ΜΕΕΠ εργοληπτικές επιχειρήσεις, πρέπει να περιγράψει αναλυτικά τις αντίστοιχες απαιτήσεις και για τις αλλοδαπές εργοληπτικές επιχειρήσεις.

Σύμφωνα με την ΕλΣυν Τμ. 6 Απόφαση 524/2020, ο μη καθορισμός όρων τεχνικής ικανότητας δεν εμποδίζει την ανάπτυξη ανταγωνισμού.

(«Προμήθεια και μεταφορά άλατος, για την αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών, από τυχόν χιονοπτώσεις – παγετό, στο εθνικό και επαρχιακό οδικό δίκτυο, αρμοδιότητας της Περιφέρειας ………., για τις χειμερινές περιόδους ……………. Η παράλειψη της διακήρυξης να προσδιορίσει τον τεχνικό εξοπλισμό που πρέπει να διαθέτουν οι διαγωνιζόμενοι για να αποδείξουν την τεχνική καταλληλότητά τους, δεν συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια της σχετικής διαδικασίας. Και τούτο διότι η θέσπιση ή μη όρων τεχνικής ικανότητας των υποψηφίων εναπόκειται στη διακριτική ευχέρεια της αναθέτουσας αρχής, ελεγχόμενη μόνο για υπέρβαση των άκρων ορίων αυτής, χωρίς εν προκειμένω δυνατότητα του Ελεγκτικού Συνεδρίου να ελέγξει τους τεχνικούς λόγους για τους οποίους κρίθηκε μη αναγκαία η θέσπιση τέτοιων κριτηρίων. Επιπλέον, η παράλειψη θέσπισης όρων τεχνικής ικανότητας καθιστά δυνατή τη συμμετοχή κάθε ενδιαφερόμενου, επομένως, δεν είναι πρόσφορη να εμποδίσει την ανάπτυξη ανταγωνισμού. Σε κάθε περίπτωση, οι κρίσιμοι όροι της διακήρυξης περί της τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας των υποψηφίων είναι σαφείς και δεν περιόρισαν ή επηρέασαν την ανάπτυξη ανταγωνισμού στο πλαίσιο του επίδικου διαγωνισμού, όπου η συμμετοχή υπήρξε επαρκής (5 προσφορές), καμία δε από τις υποβληθείσες προσφορές δεν απορρίφθηκε ως απαράδεκτη.

Σε σχέση με την παροχή ευχέρειας ΑΑ/ΑΦ ως προς την επιλογή απαιτήσεων κύκλου εργασιών :

ΕλΣυν Τμ.7 Απόφαση 2064/21 : “Σε δεόντως αιτιολογημένες εξαιρετικές περιστάσεις (αυξημένη επικινδυνότητα εκτέλεσης σύμβασης, κρίσιμη σημασία της έγκαιρης και άρτιας εκτέλεσής της) οι αναθέτουσες αρχές διαθέτουν μεγάλη διακριτική ευχέρεια να αποφασίσουν αυτόνομα αν είναι σκόπιμο και κατάλληλο να προβλεφθούν υψηλότερες ελάχιστες απαιτήσεις κύκλου εργασιών, εφόσον είναι συναφές και ανάλογο με το αντικείμενο της σύμβασης, οι δε βασικοί λόγοι της επιλογής τους αυτής πρέπει να αναφέρονται στα έγγραφα της σύμβασης ή στη χωριστή έκθεση που προβλέπει το άρθρο 341 του ν.4412/2016. Η πλημμέλεια διαφορετικών πληροφοριών της δημοσιευθείσας στην ΕΕΕΕ περίληψης της διακήρυξης αναφορικά με το κριτήριο της απαιτούμενης οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας των συμμετεχόντων οικονομικών φορέων, κρίνεται μη ουσιώδης”.

ΕλΣυν Τμ.7 Απόφαση 457/2048 Τμήμα VI :

Με τις διατάξεις της παρ. 5 του άρθρου 53 του ν. 4412/2016 η Ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων (E.A.A.ΔΗ.ΣΥ.) εξουσιοδοτείται να εκδίδει πρότυπα τεύχη διακηρύξεων διαγωνισμών δημοσίων έργων. Τα πρότυπα τεύχη έχουν κανονιστική ισχύ και συνεπώς οι αναφερόμενοι σε αυτά όροι, εφόσον είναι σύμφωνοι με το νόμο, έχουν δεσμευτική ισχύ έναντι των αναθετουσών αρχών, υπό την έννοια ότι δεν καταλείπεται διακριτική ευχέρεια σε αυτές να αφίστανται του περιεχομένου των όρων που προβλέπονται σε αυτά. Δυνατότητα παρέκκλισης από τον ως άνω κανόνα παρέχεται στις αναθέτουσες αρχές με τη διάταξη του άρθρου 53 παρ. 7 β΄ του ν. 4412/2016, που ορίζει ότι είναι δυνατόν να προστίθενται στη διακήρυξη επιπλέον όροι, πέραν των προβλεπομένων στα πρότυπα τεύχη, με απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, ύστερα από γνώμη του Συμβουλίου Δημοσίων Έργων της Γενικής Γραμματείας Υποδομών.

Ωστόσο, στο πρότυπο τεύχος διακήρυξης ανοικτής διαδικασίας για τη σύναψη δημοσίων συμβάσεων έργων άνω των ορίων του ν. 4412/2016, που είχε εκδοθεί από την Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ. και διέπει την υπό κρίση διαδικασία διαγωνισμού (βλ. Παράρτημα Α της 182/2016 Απόφασης της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ., ΦΕΚ Β΄ 4269/30.12.2016),

• δεν προβλέπονται συγκεκριμένα κριτήρια οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας των οικονομικών φορέων,
• αντιθέτως το σημείο 22.Γ του πρότυπου τεύχους, με τίτλο «Οικονομική και χρηματοοικονομική επάρκεια», είναι ασυμπλήρωτο. Το κενό δε σημείο αυτό (22.Γ) συμπληρώνεται από την αναθέτουσα αρχή με απαιτήσεις οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας, σύμφωνα με τους όρους και τις προϋποθέσεις του άρθρου 75 παρ. 1 και 3 του ν. 4412/2016, χωρίς να απαιτείται προς τούτο απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, κατά το άρθρο 53 παρ. 7 β΄ του ίδιου νόμου, αφού δεν πρόκειται για προσθήκη επιπλέον όρου.
• Ειδικότερα, κατά τη συμπλήρωση του σημείου 22.Γ του πρότυπου τεύχους με απαιτήσεις οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας, σύμφωνα με τα ανωτέρω, η αναθέτουσα αρχή μπορεί, μεταξύ άλλων, να επιβάλλει την απαίτηση οι ενδιαφερόμενοι οικονομικοί φορείς να έχουν έναν ορισμένο ελάχιστο ετήσιο κύκλο εργασιών, ο οποίος να μην υπερβαίνει το διπλάσιο της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης (βλ. άρθρο 75 παρ. 3 του ν. 4412/2016). Ανακαλεί την 529/2017 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Προσβολή όρων της διακήρυξης

Περιπτωσιολογία Προσφυγής κατά της Διακήρυξης

Κατά την 222/2019 Απόφαση ΑΕΠΠ  μολονότι δεν είναι επιτρεπτή η  εκ των υστέρων αμφισβήτηση του κύρους των όρων της διακήρυξης, που δεν έχει προσβάλει ευθέως εντός της προθεσμίας άσκησης προδικαστικής προσφυγής, οι ισχυρισμοί του προσφεύγοντος απορρίπτονται ως απαράδεκτοι διότι επιχειρεί ουσιαστικά να στραφεί στο παρόν στάδιο της διαδικασίας, ήτοι ανεπικαίρως, κατά των όρων της διακήρυξης.

Σύμφωνα με την ΔΕφΑθ 133/2018, εάν ο ενδιαφερόμενος για την ανάθεση συμβάσεως ασκήσει αίτηση αναστολής κατά της σχετικής διακηρύξεως, πρέπει, προκειμένου να θεωρηθεί ότι ασκεί την αίτηση αυτή με έννομο συμφέρον, να επικαλεσθεί βλάβη από όρο της διακηρύξεως, ο οποίος παραβιάζει, κατ’ αυτόν, τους κανόνες που αφορούν τις προϋποθέσεις συμμετοχής στο διαγωνισμό, την διαδικασία επιλογής του αναδόχου ή τα εφαρμοστέα για την ανάδειξή του κριτήρια. Εξ άλλου, εάν η ταχθείσα με την διακήρυξη προθεσμία προς κατάθεση της προσφοράς έχει λήξει προτού εκδικασθεί η αίτηση αναστολής και ο αιτών δεν έχει λάβει μέρος στον διαγωνισμό με επιφύλαξη, το έννομο συμφέρον του προς άσκηση αναστολής κατά της διακηρύξεως διατηρείται μόνον εφ’ όσον προβάλλει ότι η διακήρυξη περιλαμβάνει όρο, ο οποίος αποκλείει παρανόμως, κατ’ αυτόν, την συμμετοχή του στο διαγωνισμό, ή ότι την εκ μέρους του υποβολή προσφοράς κατέστησαν ανέφικτη ή ουσιωδώς δυσχερή ορισμένες προσβαλλόμενες με την αίτηση αναστολής πλημμέλειες της διακηρύξεως.

Σύμφωνα με την 222/2019 Απόφαση ΑΕΠΠ,  η υπό εξέταση προσφυγή ασκήθηκε στις 10.1.2019,και, άρα, εκπροθέσμως, δεδομένου ότι η πρόσβαση στα έγγραφα της σύμβασης και δυνατότητας πλήρους γνώσης αυτών την 20.12.2018 εκ μέρους του προσφεύγοντος, του έδινε τη δυνατότητα να καταθέσει προδικαστική προσφυγή κατά της προσβαλλόμενης διακήρυξης μέχρι και την 31.12.2018.