2η Εβδομάδα Δεκεμβρίου 2024
Νομοθεσία
ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ : Τροποποιήσεις Νομοθετικού πλαισίου ως προς τις προϋποθέσεις συμμετοχής σε διαδικασίες σύναψης σύμβασης δημόσιου έργου
Κατατέθηκε το Σχέδιο Νόμου: «Αναδιάρθρωση σιδηροδρομικού τομέα και ενίσχυση ρυθμιστικών φορέων μεταφορών» με σημαντικές αλλαγές που αφορούν στις προϋποθέσεις συμμετοχής σε διαδικασίες σύναψης σύμβασης δημόσιου έργου ή ανάληψης κατασκευής σε σχέση με την τεχνική και επαγγελματική ικανότητα ανά τάξη εγγραφής και του ανεκτέλεστου.
Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση, η Διοίκηση συμμορφώνεται με την υπ’ αρ. 1271/2024 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, κατά την οποία οι διατάξεις του άρθρου 20 του ν. 3669/2008, στις οποίες ερείδεται η Διακήρυξη, που προβλέπουν την μη υπέρβαση του ανεκτέλεστου υπολοίπου εργολαβικών συμβάσεων ως προϋπόθεση συμμετοχής κάθε οικονομικού φορέα, αντίκεινται στα άρθρα 18 παρ. 1, 19, 58, 63 και 71 της οδηγίας 2014/24/ΕΕ και εν γένει στις γενικές αρχές που διέπουν τις δημόσιες συμβάσεις, όπως η απαγόρευση των διακρίσεων και οι αρχές της ίσης μεταχείρισης, της ελεύθερης ανάπτυξης του ανταγωνισμού, της ελεύθερης κυκλοφορίας των υπηρεσιών, της αναλογικότητας και της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης.
Σε συμμόρφωση με τα ανωτέρω, στο άρθρο 30 του Σχεδίου Νόμου απαλείφεται η προϋπόθεση που αφορά στο όριο ανεκτέλεστου από τους υποψήφιους αναδόχους δημοσίων έργων.
Με το άρθρο 32 («Καταργούμενες διατάξεις Μέρους Γ’»), από την έναρξη ισχύος του παρόντος καταργούνται:
α) η παρ. 4 του άρθρου 20 του ν. 3669/2008 (Α’ 116), περί προαπαιτούμενων συμμετοχής σε διαγωνισμό,
β) η παρ. 19 και η περ. θ’ της παρ. 20 του άρθρου 118 του ν. 4472/2017 (Α’ 74), περί Ηλεκτρονικού μητρώου συντελεστών παραγωγής δημοσίων και ιδιωτικών έργων, μελετών, τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών και
γ) το άρθρο 64 του π.δ. 71/2019 (Α’ 112), περί προϋποθέσεων συμμετοχής σε διαδικασίες σύναψης σύμβασης δημόσιου έργου ή ανάληψης κατασκευής σε σχέση με την τεχνική και επαγγελματική ικανότητα ανά τάξη εγγραφής και του ανεκτέλεστου.
Νομολογία
Ανεκτέλεστο υπόλοιπο εργολαβικών συμβάσεων
1271/2024 ΣΤΕ
Δημόσια έργα οδοποιίας. Οι διατάξεις του άρθρου 20 του ν. 3669/2008, στις οποίες ερείδεται η Διακήρυξη, που προβλέπουν την μη υπέρβαση του ανεκτέλεστου υπολοίπου εργολαβικών συμβάσεων ως προϋπόθεση συμμετοχής κάθε οικονομικού φορέα, αντίκεινται στα άρθρα 18 παρ. 1, 19, 58, 63 και 71 της οδηγίας 2014/24/ΕΕ και εν γένει στις γενικές αρχές που διέπουν τις δημόσιες συμβάσεις. Η ΕΑΔΗΣΥ έχει αρμοδιότητα να εξετάσει την τυχόν αντίθεση της προσβαλλόμενης διοικητικής πράξης προς τους κανόνες του ενωσιακού δικαίου, ακόμη και όταν οι πληττόμενοι όροι επαναλαμβάνουν διατάξεις τυπικού νόμου. Ορθώς εξέτασε η ΕΑΔΗΣΥ την αιτίαση, ότι συγκεκριμένος όρος της διακήρυξης, που επαναλαμβάνει τις διατάξεις του ν. 3669/2008, είναι αντίθετος προς το ενωσιακό δίκαιο. Ανεπίτρεπτη η αναδρομική μεταβολή βασικών όρων της διακήρυξης. Πότε είναι νόμιμη η τροποποίηση από την αναθέτουσα αρχή, μετά τη δημοσίευση της προκήρυξης, ορισμένης ρήτρας αυτής. Η διαπίστωση ότι ο επίμαχος όρος της διακήρυξης δεν προβλέπεται για τις αλλοδαπές επιχειρήσεις, αλλά αφορά μόνο τους ημεδαπούς οικονομικούς φορείς, και αντίκειται στην αρχή της απαγόρευσης διακρίσεων λόγω ιθαγενείας, αποτελεί, αυτοτελώς, επάλληλο αιτιολογικό έρεισμα της κρίσης της ΕΑΔΗΣΥ, η δε διαπιστωθείσα πλημμέλεια δεν μπορούσε να θεραπευθεί με την αναπομπή στην αναθέτουσα αρχή. Η αιτούσα με έννομο συμφέρον ασκεί την κρινόμενη αίτηση κατά της απόφασης της ΕΑΔΗΣΥ που ακύρωσε τη διακήρυξη, καίτοι δεν είχε ασκήσει παρέμβαση ενώπιον της ΕΑΔΗΣΥ. Απορρίπτεται η αίτηση ακύρωσης κατά της αρ. 419/2023 απόφασης της ΕΑΔΗΣΥ.