2η Εβδομάδα Μαϊου 2024

 Απάντηση σε ερώτημα συνδρομητή

ΘΕΜΑ: Αποπληρωμή τόκων υπερημερίας σε περαιωμένο έργο

Ερώτηση : Το έργο ήταν χρηματοδοτούμενο από το ΕΠ-ΥΜΕΠΕΡΑΑ.  Η σύμβαση υπογράφηκε το 2014 και το έργο περαιώθηκε το 2017. Η υπηρεσία την ίδια ημέρα που ενέκρινε τους λογαριασμούς (18 λογαριασμοί συνολικά)  υπέβαλε και στο πρόγραμμα το αίτημα κατανομής για χρηματοδότηση, η οποία ερχόταν πάντα καθυστερημένη. Ο Ανάδοχος όταν περνούσε ο χρόνος που έπρεπε να πληρωθεί υπέβαλε γραπτή όχληση και μάλιστα είχε κάνει και διακοπή εργασιών γι αυτό το λόγο. Ο Νομικός Σύμβουλος του Δήμου ισχυρίζεται ανυπαίτια αδυναμία πληρωμής από πλευράς του Δήμου …. λόγω μη εισροής των αναγκαίων κονδυλίων από το ΕΠ-ΥΜΕΠΕΡΑΑ.

Απάντηση

Α΄. Δεν απαιτείται έγγραφη όχληση για την έναρξη της τοκοφορίας.

Επί καθυστερήσεως πληρωμής εγκριθέντος λογαριασμού, δεν απαιτείται έγγραφη όχληση για την έναρξη της τοκοφορίας. Εσφαλμένη αντίθετη κρίση της προσβαλλόμενης απόφασης. (1403/2016 ΣΤΕ)

Β΄. Σύμφωνα με την Παρ. 1 Υποπαράγρ. Ζ.5 Ν. 4152/2013.: «ΣΥΝΑΛΛΑΓΕΣ ΜΕΤΑΞΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΑΡΧΩΝ» «Κατά τις εμπορικές συναλλαγές στις οποίες ο οφειλέτης είναι δημόσια αρχή, ο δανειστής δικαιούται, κατά την εκπνοή της προθεσμίας που ορίζουν οι περιπτώσεις 3, 4 ή 6, νόμιμο τόκο υπερημερίας, χωρίς να απαιτείται όχληση, εφόσον έχει εκπληρώσει τις συμβατικές και νομικές του υποχρεώσεις και δεν έχει λάβει το οφειλόμενο ποσό εμπρόθεσμα, εκτός εάν ο οφειλέτης δεν ευθύνεται για την καθυστέρηση».

Αρα εάν καθυστερεί η πληρωμή χωρίς ευθύνη του Φορέα  τότε Δεν δικαιούται τόκο υπερημερίας

Γ΄. Σύμφωνα με την Πράξη 51/2011 ΕλΣυν Τμ. 7:

Μη νόμιμη η πληρωμή τόκων υπερημερίας λόγω καθυστέρησης πληρωμής του 4ου και 5ου λογαριασμού του έργου, αφού η καθυστέρηση της πληρωμής του πέραν του διμήνου οφείλεται στην υποβολή του οικείου χρηματικού εντάλματος στο Ελεγκτικό Συνέδριο, προκειμένου να ασκηθεί ο συνταγματικά προβλεπόμενος προληπτικός έλεγχος νομιμότητας της εντελλόμενης με αυτό δαπάνης, για την οποία δεν φέρει ευθύνη ο Δήμος.

Δ΄. ΟΜΩΣ, Σύμφωνα με την 3272/2015 ΣΤΕ :

Έργα ΟΤΑ. Σε περίπτωση καθυστερήσεως πληρωμής πιστοποιήσεως πέραν του διμήνου, χωρίς υπαιτιότητα του αναδόχου, ο τελευταίος δύναται να υποβάλει ειδική δήλωση διακοπής των εργασιών και, μετά την πάροδο διαστήματος άνω των δύο μηνών από την επίδοση της ειδικής δηλώσεως, δύναται να ζητήσει τη διάλυση της συμβάσεως. Ο Δήμος, ως κύριος του έργου, είχε την ευθύνη για τη μη πληρωμή του λογαριασμού, έστω και αν δεν ήταν και ο χρηματοδότης του έργου.

Νομολογία πληρωμής Τόκων Υπερημερίας – Μέρος Ι

1625/2018 ΣΤΕ

Δημόσια έργα. Επί καθυστέρησης πληρωμής λογαριασμού οφείλεται τόκος υπερημερίας. Στην έννοια της εμπορικής συναλλαγής του άρθρου 3 του π.δ. 166/2003 εμπίπτει και ο σχεδιασμός, η  μελέτη και η εκτέλεση δημοσίων έργων. Και μετά την κατάργηση, με το ν. 4152/2013, του π.δ.  166/2003, οι διατάξεις του παραμένουν σε ισχύ για τις συμβάσεις που υπογράφηκαν κατά τη  διάρκεια της ισχύος του και κατισχύουν κάθε αντίθετης διάταξης της εσωτερικής νομοθεσίας. Η  ένδικη σύμβαση που συνήφθη μετά την πάροδο της προθεσμίας ενσωμάτωσης της οδηγίας  2000/35/ΕΚ στην ελληνική έννομη τάξη αλλά πριν από την έναρξη ισχύος του π.δ. 166/2003,  διέπεται ως προς το ζήτημα του ύψους του τόκου υπερημερίας από το π.δ/γμα. Το Ελληνικό  Κράτος δεν μπορεί να αντιτάξει την παράλειψή του να συμμορφωθεί εγκαίρως προς την οδηγία.  Ορθά εφαρμόστηκε το π.δ. 166/2013 στην ένδικη υπόθεση. Η αναίρεση ασκήθηκε παραδεκτά  κατά το άρθρο 12 παρ. 1 του ν.3900/2010. Απορρίπτεται η αναίρεση (επικυρώνει την αριθμ.  1819/2013 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών)

587/2018 ΔΕΦ ΠΑΤΡ

Δημόσια έργα. Μετά από την έγκριση του λογαριασμού ανακύπτει υποχρέωση του κυρίου του έργου για την πληρωμή του. Εσφαλμένα έκρινε το δικάσαν Διοικητικό Εφετείο ότι απαιτείτο υποβολή έγγραφης όχλησης από την ανάδοχο για την έναρξη της τοκοφορίας του λογαριασμού, ενώ τέτοια όχληση δεν απαιτείται, σύμφωνα με το άρθρο 4 του π.δ. 166/2003, που είναι εφαρμοστέο, εν προκειμένω. Μη νόμιμα κρίθηκε ότι για τον υπολογισμό του οφειλόμενου τόκου υπερημερίας εφαρμόζεται το γενικώς ισχύον επιτόκιο υπερημερίας, ενώ εφαρμοστέο είναι το επιτόκιο που προβλέπεται από το άρθρο 4 παρ. 4 του π.δ. 166/2003. Η αναίρεση ασκήθηκε παραδεκτά κατά το άρθρο 12 του ν.3900/2010, διότι επί των ανωτέρω νομικών ζητημάτων δεν υπάρχει νομολογία του ΣτΕ. Δεκτή η αναίρεση (αναιρεί την αριθμ. 1629/2010 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Πειραιά). Παραπέμφθηκε στην επταμελή σύνθεση με την υπ` αριθμ. 27/2015 ΣτΕ.

588/2018 ΔΕΦ ΠΑΤΡ

Δημόσιες συμβάσεις. Δημόσια έργα. Τόκοι. Επιτόκιο υπερημερίας. Αβασίμως προβάλλεται από τον εναγόμενο Δήμος ότι η ενάγουσα εταιρεία παραιτήθηκε από τους τόκους υπερημερίας του ένδικου ποσού. Ως προς το επιτόκιο με βάση το οποίο υπολογίζεται το ύψος του τόκου υπερημερίας, εφαρμόζονται οι διατάξεις της παρ. 4 του άρθρου 4 του π.δ. 166/2003. Ως προς την έναρξη της τοκοφορίας, εφαρμόζονται οι διατάξεις της νομοθεσίας περί κατασκευής δημοσίων έργων ως ευνοϊκότερες σε σχέση με αυτές του π.δ. 166/2003. Η αγωγή έγινε εν μέρει δεκτή.