1η Εβδομάδα Μαϊου 2024
Απάντηση σε ερώτημα Ιδιώτη συνδρομητή
ΘΕΜΑ: Υποχρεώσεις τήρησης μέτρων Α& Υ σε Ιδιωτικά Έργα Ηλεκτρολόγου Μηχανικού
Ερώτηση : Είμαι Ηλεκτρολόγος Μηχανικός Π.Ε. και εργάζομαι σε εταιρεία που αναπτύσσει κυρίως ιδιωτικά έργα ΑΠΕ, αποθήκευσης ενέργειας και φορτιστών Η/Ο. Ο ρόλος μου είναι τόσο στο κομμάτι της μελέτης & ηλεκτρολογικού σχεδιασμού, όσο και στη διαχείριση έργου (project management).
Τα ερωτήματα μου εστιάζονται ιδίως σε δύο άξονες, που δεν αφορούν έργα με κτιριακή οικοδομή ωστόσο περιλαμβάνουν εργασίες που ενέχουν κινδύνους για ασφάλεια και υγεία:
Για ιδιωτικό έργο που απαιτεί ΕΕΔΜΚ (π.χ. φορτιστές Η/Ο με μετασχηματιστή ή κατασκευή μικρής Α/Γ), για λογαριασμό πελάτη, με βάση τους ρόλους που μας αναλύσατε, η εταιρεία μου είναι ο Γενικός Εργολάβος.
Συνάπτουμε ιδιωτικό συμφωνητικό με Υπεργολάβο για την κατασκευή του έργου, στο οποίο γράφεται ρητά ότι ο Υπεργολάβος είναι υπεύθυνος για την εφαρμογή των Μ.Α.Π., για την τήρηση των κανόνων ασφάλειας και υγείας και για τον ορισμό εκπρόσωπου και τεχνικού ασφαλείας. Αντιλαμβάνομαι ότι, σε περίπτωση που κάποιο από τα παραπάνω δεν γίνεται με υπαιτιότητα του, (π.χ. αναθεώρηση του ΣΑΥ, τήρηση βιβλίων ή ορισμός Τ.Α.) είναι και δική μου ευθύνη ώστε να του το επισημάνω. Μπορείτε να επιβεβαιώσετε/διορθώσετε; Καλύπτομαι εγώ και η εταιρεία απλά με το ιδιωτικό συμφωνητικό, σε περίπτωση ατυχήματος;
Για ιδιωτικό έργο που δεν απαιτεί Ο.Α. ή ΕΕΔΜΚ, σύμφωνα με το άρθρο 30 του ν. 4495/2017 όπως ισχύει, που όμως περιλαμβάνει χωματουργικές εργασίες (π.χ. «τσάπα») και ηλεκτρολογικές εργασίες, υπάρχει απαίτηση για ΣΑΥ & ΦΑΥ; Με βάση τα λεγόμενα στο σεμινάριο, αντιλαμβάνομαι πως ναι, χωρίς όμως να υποβάλλονται κάπου. Φαντάζομαι πως αυτά συντάσσονται από τον μελετητή, τηρούνται και τυχόν αναθεωρούνται κατά τη διάρκεια της κατασκευής και το ΦΑΥ παραδίδεται στον Κύριο του Έργου μετά το πέρας της κατασκευής. Μπορείτε να επιβεβαιώσετε/διορθώσετε;
Απάντηση
Υπεύθυνος για τα εργατικά ατυχήματα είναι ο κύριος του έργου, ο εργολάβος αλλά και ο υπεργολάβος για την κατασκευή τμημάτων ή ορισμένων εργασιών του όλου έργου. (151/2009 ΕΦ ΠΑΤΡ)
Ορθώς σε ιδιωτικό έργο που δεν απαιτεί Ο.Α. ή ΕΕΔΜΚ, που όμως περιλαμβάνει χωματουργικές εργασίες, απαιτείται η εκπόνηση ΣΑΥ και ΦΑΥ, τα οποία συντάσσει ο μελετητής του Έργου, τηρούνται και αναθεωρούνται κατά τη διάρκεια της κατασκευής από τον Συντονιστή Α& Υ (ή τον Τεχνικό Ασφαλείας) και το ΦΑΥ παραδίδεται στον Κύριο του Έργου μετά το πέρας της κατασκευής.
Επιπρόσθετα, εσείς εγγράφως επισημαίνετε τα ανωτέρω, ήτοι την υπευθυνότητά του για την εφαρμογή των Μ.Α.Π., για την τήρηση των κανόνων ασφάλειας και υγείας και για τον ορισμό εκπρόσωπου και τεχνικού ασφαλείας. Δέον, όπως αναφερθούν , με ρητή αναφορά της εν λόγω αρμοδιότητας του Υπεργολάβου, στο συναπτόμενο Ιδιωτικό Συμφωνητικό μεταξύ της εταιρείας σας (Εργολάβου) και των θεματικών Υπεργολάβων.
Ενδεικτική Νομολογία:
Ο εργολάβος, αφού δεν εξαρτάται από τον εργοδότη, δεν θεωρείται ότι βρίσκεται σε σχέση προστήσεως μαζί του και συνεπώς είναι ανεύθυνος ο εργοδότης για τις υπαίτιες και άδικες πράξεις του εργολάβου ή των από αυτόν προστηθέντων προσώπων κατά την εκτέλεση του έργου, εκτός εάν ο εργοδότης έχει επιφυλάξει στον εαυτό του τη διεύθυνση και επίβλεψη της εκτελέσεως του έργου και ο εργολάβος υπακούει στις οδηγίες του, οπότε θεωρείται ως προστηθείς. (1168/2007 ΑΠ)
Ο κύριος του έργου δεν ευθύνεται ως προστήσας για τις παράνομες πράξεις ή παραλείψεις του εργολάβου ή υπεργολάβου, αν με εντολή του ολόκληρο το έργο ή τμήματα αυτού με σύμβαση μισθώσεως έργου ανατέθηκε σε εργολάβο και δεν επιφύλαξε για τον εαυτό του τη διεύθυνση και επίβλεψη της εκτελέσεως του έργου. (52/2010 ΑΠ)
Αντικειμενική ευθύνη του εργολάβου για τη λήψη και τήρηση των απαιτούμενων μέτρων ασφαλείας. Συνευθύνη εργολάβου, ανεξαρτήτως πταίσματός του, για παραλείψεις ή πράξεις του υπεργολάβου μέρους ή όλου του έργου. Η ευθύνη του εργολάβου υφίσταται ανεξαρτήτως της συμφωνίας ότι όφειλε ο ενάγων υπεργολάβος να φέρει δικά του εργαλεία για την εκτέλεση του ανατεθέντος σε αυτόν έργου. (1853/2009 ΑΠ)
Οι υπεργολάβοι και εργολάβοι, οφείλουν διαρκώς να καθοδηγούν τους εργαζομένους περί των κατά φάσιν εργασίας, απαιτουμένων μέτρων ασφαλείας. Νομική υποχρέωση πολιτικού μηχανικού να δίνει οδηγίες για την πρόληψη ατυχήματος. (1485/2008 ΑΠ (ΠΟΙΝ) - Κρυφή είσοδος του παθόντα κατ`εντολή του κατηγορουμένου σε στρατόπεδο για εργασίες τοποθέτησης σιδηρού οπλισμού σε κολώνες ισογείου, παρά την αποτρεπτική προειδοποίηση της ΔΕΗ. Έγκαυμα και ακρωτηριασμός παθόντα λόγω ηλεκτροπληξίας. Όφειλαν οι υπεύθυνοι του συνεργείου να μην επιτρέψουν οικοδομικές εργασίες και εφόσον δε εκτελούντο, να λάβουν το μέτρο της κατασκευής ειδικών ξυλίνων πλαισίων - περιθωρίων κάτω από τους αγωγούς).