1η Εβδομάδα Μαρτίου 2024

Υπ’ αριθ. 20541/04.03.2024 έγγραφο ΥΠ.ΕΣ. σχετικά με τα αρμόδια όργανα

Εξεδόθη το υπ’ αριθ. 20541/04.03.2024 έγγραφο του ΥΠ.ΕΣ. σχετικά με το αρμόδιο όργανο για την έγκριση παράτασης συμβατικής προθεσμίας και την έγκριση Ανακεφαλαιωτικών Πινάκων Εργασιών

Στο εν λόγω έγγραφο επισημαίνονται τα ακόλουθα:

1.Ως προς το ζήτημα των παρατάσεων συμβατικών προθεσμιών στις περιπτώσεις απευθείας αναθέσεων έργων, προμηθειών και υπηρεσιών οι οποίες λαμβάνουν χώρα κατά το στάδιο εκτέλεσης των συμβάσεων, αρμόδιο όργανο για τη λήψη της σχετικής απόφασης είναι ο Δήμαρχος ο οποίος σύμφωνα με το τελευταίο εδάφιο της ως άνω παρ.9 του άρθρου 209 του ν.3463/2006 αποφασίζει για κάθε ζήτημα που ανακύπτει τόσο κατά το στάδιο που προηγείται της σύναψης των συμβάσεων απευθείας ανάθεσης, όσο και κατά το στάδιο εκτέλεσης αυτών.

2.Ως προς το ζήτημα της έγκρισης παράτασης χρονικής διάρκειας συμβάσεων έργου, προμήθειας ή υπηρεσίας, η εκτιμώμενη αξία των οποίων υπερβαίνει το εκάστοτε ισχύον χρηματικό όριο μέχρι του οποίου επιτρέπεται η απευθείας ανάθεσης, αρμόδιο όργανο για τη λήψη της σχετικής απόφασης είναι το Δημοτικό Συμβούλιο και πάντα υπό την προϋπόθεση ότι δεν προκύπτουν οικονομικές επιβαρύνσεις οι οποίες αυξάνουν το συμβατικό αντάλλαγμα και τροποποιούν το φυσικό ή οικονομικό της αντικείμενο.

Επιπροσθέτως σημειώνεται ότι η χορήγηση παράτασης της συμβατικής προθεσμίας μίας δημόσιας σύμβασης θα πρέπει να εξετάζεται κατά περίπτωση (ad hoc) από την αρμόδια για την παρακολούθηση της σύμβασης υπηρεσία ή επιτροπή, λαμβάνοντας υπόψη την αξία, το είδος, το μέγεθος και την πολυπλοκότητα του αντικειμένου της, καθώς και τα εκάστοτε ισχύοντα πραγματικά περιστατικά της σύμβασης (π.χ. σύνδεση αντικειμένου της σύμβασης με τη χρονική της διάρκεια, όπως υπηρεσίες φύλαξης κτιρίων κ.λ.π.), προκειμένου σε κάθε περίπτωση να στοιχειοθετηθεί επαρκώς εάν η συγκεκριμένη παράταση επιφέρει ή μη τροποποιήσεις - μεταβολές του φυσικού ή οικονομικού αντικειμένου της.

Σχετικά με την έγκριση Ανακεφαλαιωτικών Πινάκων Εργασιών στο εν λόγω έγγραφο επισημαίνονται τα εξής:

Στο άρθρο 156 παρ.1,2,3, 4 και 5 του ν.4412/2016 (Α’ 147), όπως αναδιατυπώθηκε με το άρθρο 75 του ν.4782/2021 (Α’ 36), αναλύονται εκτενώς τα ειδικά θέματα τροποποιήσεων συμβάσεων κατά τη διάρκεια τους…….

Ως εκ τούτου, ως προς τις περιπτώσεις σύνταξης Ανακεφαλαιωτικών Πινάκων Εργασιών των παρ.1 έως 5 του άρθρου 156 του ν.4412/2016 που ρητώς προεκθέσαμε (συμπληρωματικές εργασίες - ανάλωση κονδυλίου των απροβλέπτων δαπανών - διαχείριση επί έλασσον δαπανών – πρωτόκολλα κανονισμού τιμών μονάδος νέων εργασιών) και οι οποίες κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στο ως άνω άρθρο εμπίπτουν στο γενικότερο πλαίσιο των τροποποιήσεων μιας δημόσιας σύμβασης, έχουμε την άποψη ότι αρμόδιο όργανο για την έγκρισή τους είναι η Δημοτική Επιτροπή.

Σε κάθε περίπτωση εναπόκειται στην αρμοδιότητα της Διευθύνουσας/Επιβλέπουσας Υπηρεσίας να εξετάσει αν κατά την σύνταξη ενός Ανακεφαλαιωτικού Πίνακα Εργασιών τροποποιείται το φυσικό ή οικονομικό αντικείμενο μιας σύμβασης ενός δημόσιου έργου λαμβάνοντας υπόψη την αξία, το είδος, την κατηγορία, το μέγεθος και την πολυπλοκότητα του αντικειμένου του, σε συνδυασμό με τα ισχύοντα κάθε φορά πραγματικά περιστατικά που διέπουν την εκτέλεση της σύμβασης (π.χ. ανάγκη εκτέλεσης συμπληρωματικών εργασιών, αυξομειώσεις εργασιών, νέες εργασίες κ.λ.π.).

Απάντηση σε ερώτημα συνδρομητή

ΘΕΜΑ: Επιμέτρηση και Παραλαβή υπερσυμβατικών ποσοτήτων εκτελεσμένων εργασιών 

Ερώτηση :

Τί ακριβώς ισχύει σχετικά με την Επιμέτρηση Έργων που εκτελούνται με τον Ν. 4412/2016, προ της Τροποποίησης αυτού με τον Ν. 4782/2021.

Ως παράδειγμα αναφέρω την Εκτέλεση εργασίας όπου έχουμε εγκεκριμένη ποσότητα 70,00 μ3 ενώ έχει εκτελεσθεί 100,00 μ3.

Συγκεκριμένα έχω τα εξής ερωτήματα:

Στο Πρωτόκολλο παραλαβής αφανών εργασιών (ΠΠΑΕ) τι γράφουμε και τι παραλαμβάνει η επιτροπή παραλαβής; Ολόκληρη την ποσότητα η μόνον την εγκεκριμμένη;

Στο ΠΠΑΕ ποία ποσότητα παραλαμβάνει η επιτροπή; Τα 70,00 μ3 η το σύνολο τα 100,00 μ3.

Εάν τα παραλάβει η επιτροπή (υπογράψει το ΠΠΑΕ) τα 100,00 μ3 και η αναλυτική επιμέτρηση εγκριθεί με τα 70,00 μ3 (όπως είναι και το ορθό) μπορούμε εκ των υστέρων να διεκδικήσουμε στα Δικαστήρια την επιπλέον ποσότητα των 30,00 μ3 εφόσον αυτή έχει παραληφθεί στο ΠΠΑΕ;

Εφόσον το ΠΠΑΕ δεν εγκρίνεται – όπως η Α.Ε. - εχει κανένα “νομικό υπόβαθρο” το ΠΠΑΕ η απλώς είναι ένα έγγραφο για “εσωτερική κατανάλωση”;

Απάντηση:

Προφανώς αναφέρεστε σε εκτελούμενο Έργο , ο διαγωνισμός του οποίου - σύμφωνα  με το άρθρο 140 παρ.5 Ν.4782/2021 (ΦΕΚ Α` 36/09.03.2021) - προκηρύχθηκε πριν την 1.9.2021. Στην περίπτωση αυτή ισχύουν τα αναφερόμενα στο άρθρο 151 Ν. 4412/2016, όπως ισχύουν πριν την αντικατάσταση αυτού  με το άρθρο 70 Ν.4782/2021

Η Επιτροπή ΠΠΑΕ δεν δεσμεύεται και μπορεί να υπογράψει αφενός τις εκτελεσμένες ποσότητες, (έστω και αν αυτές είναι υπερσυμβατικές).

Ο Επιβλέποντας όμως αφενός υποχρεούται να πιστοποιήσει μόνο τις ποσότητες, το άθροισμα των οποίων δεν υπερβαίνει τις συμβατικές (αρχικές ή εγκεκριμένες βάσει του τελευταίου ΑΠΕ), αφετέρου να αναγράφει σε ξεχωριστή στήλη τις υπερσυμβατικώς επιμετρούμενες των 30,00 μ3. (οι οποίες αφενός δεν θα πιστοποιηθούν αφετέρου ΕΣΕΙΣ :

Α), Θα διεκδικήσετε την νομιμοποίησή τους με την έγκριση του επόμενου ΑΠΕ ή

Β) Θα προσφύγετε στην Διοικητική επίλυση διαφορών (Ένσταση) με το Άρθρο 174 Ν. 4412/2016 ή

Γ). Β) Θα προσφύγετε στην Δικαστική επίλυση διαφορών με το Άρθρο 176 Ν. 4412/2016

Προσβάλεται Μόνο η Εγκριτική Απόφασης Επιμέτρησης. Το ΠΠΑΕ συνοδεύει την Απόφαση αυτή αλλά δεν προσβάλεται ως Διοικητική πράξη.

Νομολογία περί Εγγυητικών επιστολών

Μικρότερος από τον απαιτούμενο χρόνο ισχύος εγγυητικής επιστολής

Απόφαση 796/2021 ΑΕΠΠ

Τυγχάνει απορριπτέος ως αβάσιμος ο ισχυρισμός της προσφεύγουσας ότι πρέπει να γίνει δεκτή η διόρθωση της εγγυητικής επιστολής συμμετοχής της διότι η εσφαλμένη αναγραφή σε αυτήν της ημερομηνίας λήξης της δεν οφείλεται σε δικό της σφάλμα αλλά σε πρόδηλο σφάλμα τρίτου – της Συνεταιριστικής Τράπεζας που εξέδωσε αυτήν. Μετά ταύτα, νομίμως η αναθέτουσα αρχή απέρριψε την προσφορά της προσφεύγουσας εταιρείας, σύμφωνα με την αρχή της τυπικότητας, για το λόγο ότι η προσκομισθείσα από αυτήν εγγυητική επιστολή συμμετοχής είχε χρόνο ισχύος μικρότερο από τον προβλεπόμενο στην υπόψη Διακήρυξη, ήτοι μέχρι τις 30.09.2021 αντί τουλάχιστον μέχρι τις 15.10.2021 και επομένως η εν λόγω προσφορά, παρουσίαζε έλλειψη / απόκλιση από τα οριζόμενα από τη Διακήρυξη.

Παροχή ψευδών στοιχείων ή πληροφοριών-Κατάπτωση εγγυητικής

Απόφαση 448/2022 ΑΕΠΠ

Το γεγονός ότι δεν είναι ανυπαίτιο και συγγνωστό ένα σφάλμα και ότι ο επιμελής διαγωνιζόμενος οφείλει να τηρεί συγκεκριμένη στάση και κανόνες, ως προς την εκ μέρους του συμπλήρωση του ΕΕΕΣ (και όχι να καταγράφει τις απόψεις του περί παρελθοντικών γεγονότων, αλλά τις εν τέλει περί αυτών κρίσεις), δεν συνεπάγεται αναγκαία, ότι σε περίπτωση που παραβαίνει τα ανωτέρω, προβαίνει σε σκόπιμη και εκ προθέσεως ψευδή δήλωση και δη, εν γνώσει ότι αυτά που αναφέρει συγκροτούν «ψευδή δήλωση». Ούτε κάθε σφάλμα ταυτίζεται αναγκαία με ειδική σκ.7.6 οπιμότητα δι’ αυτού αθέμιτης και σκόπιμης παραπλάνησης της αναθέτουσας ούτε η Απόφαση ΑΕΠΠ 1490/2021 προέβη σε συναφείς κρίσεις ούτε η αναθέτουσα παρέθεσε με τις νυν Απόψεις της ή την προσβαλλομένη, στοιχεία που δικαιολογούν έστω και το πρώτον πλέον, τέτοιο συμπέρασμα. Συνεπώς, δεν πληρούνται οι περί κατάπτωσης όροι του άρ. 72 Ν. 4412/2016, ως είχε κατά την υποβολή των προσφορών και ενσωματώθηκε στη διακήρυξη ούτε ως είχε μετά τον Ν. 4782/2021.

Διευκρινίσεις επί του χρόνου ισχύος της εγγυητικής

Απόφαση 1326/2021 ΑΕΠΠ

Ο χρόνος ισχύος της εγγυητικής συναρτάται με το χρόνο ισχύος της προσφοράς κι επομένως, ως ορθώς επισημαίνει και ο ίδιος ο Δήμος βαίνει πέραν της 18.12.2021, που εκ παραδρομής αναφέρθηκε στο άρθρο 2.2.2.1.. Εξάλλου, η προσωρινή ανάδοχος δεν υιοθέτησε καν την ως άνω ημερομηνία αλλά εξέδωσε εγγυητική επιστολή με ημερομηνία λήξης 30.12.2021, η οποία σε κάθε περίπτωση υπολείπεται του απαιτούμενου χρόνου ισχύος της εγγυητικής επιστολής. Δεδομένου, δε, ότι ο συγκεκριμένος όρος περιορίζει τις υπέρ του Δήμου δεσμεύσεις της Τράπεζας δεν εμπίπτει στις de minimis πλημμέλειες, οι οποίες είναι δεκτικές διευκρίνισης άλλως διόρθωσης, άνευ παράβασης της αρχής της ίσης μεταχείρισης.