Εξέταση δυνατότητας μη συντέλεσης αυτοδικαίως παραλαβής του έργου
1753/2021 ΔΕΦ ΑΘ
Η πληρωμή των απαιτήσεων του αναδόχου έναντι του ΚτΕ, προϋποθέτει τη σύνταξη από τον ανάδοχο λογαριασμού και έγκρισή του από την Διευθύνουσα Υπηρεσία, μετά δε την έγκρισή του αποτελεί την πιστοποίηση, ήτοι τον νόμιμο τίτλο, δυνάμει του οποίου χωρεί η τμηματική καταβολή του εργολαβικού ανταλλάγματος και ανακύπτει υποχρέωση του κυρίου του έργου προς πληρωμή του. Η σχετική έγκριση συνιστά τον νόμιμο τίτλο, δυνάμει του οποίου χωρεί η τμηματική καταβολή του εργολαβικού ανταλλάγματος και ανακύπτει υποχρέωση του κυρίου του έργου προς πληρωμή.
Με την άπρακτη πάροδο της προθεσμίας του ενός μηνός, που προβλέπεται για τον έλεγχο, την τυχόν απαιτούμενη διόρθωση και την έγκριση του λογαριασμού, ο λογαριασμός θεωρείται μεν εγκεκριμένος, η Διοίκηση όμως διατηρεί την εξουσία, και μετά την παρέλευση της τασσόμενης προθεσμίας ελέγχου και έγκρισης του λογαριασμού, να προβεί σε έλεγχο αυτού, αρνούμενη ρητώς ή σιωπηρώς, να καταβάλει ποσά ή αναζητώντας κατά τις κείμενες διατάξεις (του εθνικού και του κοινοτικού δικαίου) ως μη νομίμως ή αχρεωστήτως, ήδη καταβληθέντα ποσά του επίμαχου λογαριασμού, τα οποία δεν οφείλονται για οποιοδήποτε λόγο στον ανάδοχο, δεδομένου μάλιστα ότι ο έλεγχος αυτός επιβάλλεται για λόγους προστασίας του δημοσίου χρήματος εθνικού, ή κοινοτικού (προκειμένου περί συγχρηματοδοτούμενου με πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης έργου).
Σε σχέση με την παραγραφή αξίωσης αναδόχου προς καταβολή της οφειλομένης αμοιβής:
Η αξίωση του αναδόχου προς καταβολή της οφειλομένης αμοιβής του υπόκειται σε πενταετή παραγραφή, η οποία άρχεται από το τέλος του έτους, κατά το οποίο συνετελέσθη η οριστική παραλαβή του έργου, είτε αυτή διενεργήθηκε από την Επιτροπή Παραλαβής δια της συντάξεως σχετικού πρωτοκόλλου (πραγματική παραλαβή), είτε έλαβε χώρα αυτοδικαίως (πλασματική παραλαβή). Η οριστική δε παραλαβή θεωρείται ότι έχει συντελεσθεί, αυτοδικαίως, εάν παρέλθει άπρακτο δίμηνο από την συμπλήρωση του χρόνου της εγγυήσεως του έργου, και, πάντως, μετά την πάροδο τριάντα (30) ημερών από το χρονικό σημείο, κατά το οποίο ο ανάδοχος θα απευθύνει προς την Υπηρεσία ειδική περί τούτου όχληση, χωρίς την οποία δεν επέρχεται η συντέλεση της (πλασματικής) οριστικής παραλαβής. (ΣτΕ 1530-1/2016, πρβλ. ΣτΕ 2778/2011, 956/2008). Σε κάθε, όμως, περίπτωση, για την συντέλεση της αυτοδίκαιης προσωρινής ή οριστικής παραλαβής, είναι απαραίτητη η προηγουμένη έκδοση από τον προϊστάμενο της Διευθυνούσης Υπηρεσίας της βεβαιώσεως περί περατώσεως των εργασιών του έργου. Επομένως, εάν δεν έχει εκδοθεί η, κατά τα ανωτέρω, βεβαίωση, δεν δύναται να συντελεσθεί αυτοδικαίως η προσωρινή και οριστική παραλαβή του έργου, τούτο δε ανεξαρτήτως του εάν είχε υποβληθεί, προώρως, εκ μέρους του αναδόχου η τελική επιμέτρηση ή όχληση προς διενέργεια της παραλαβής.